კალათა

დეტალურად

წინამდებარე წიგნი ზოგადი ფსიქოლოგიის ყველა ძირითად პრობლემას ეხება და შეიძლება იგი ჩვენს უმაღლეს სკოლებში ფსიქოლოგიის სახელმძღვანელოდ იქნეს გამოყენებული. როგორც მკითხველი დაინახავს, იგი თვალსაჩინოდ განსხვავდება ფსიქოლოგიის ცნობილ კურსებისაგან. არსებითსა და უმთავრესში იგი იმ მასალას ეყრდნობა, რომელიც ჩემი და ჩემი თანამშრომლების კვლევითი მუშაობის შედეგად არის მიღებული. ამით აიხსნება, რომ იგი ახალ თავს შეიცავს, რომელსაც სხვა კურსებში ვერსად ვერ შეხვდებით – თავს განწყობის ფსიქოლოგიის შესახებ, რომელიც ჩვენი კვლევითი მუშაობის ძირითად პრობლემას წარმოადგენს. რა თქმა უნდა, ეს სრულიადაც არ ნიშნავს, თითქოს ჩვენი წიგნი ანგარიშს არ უწევდეს ე. წ. კლასიკური ფსიქოლოგიის მიღწევებს. მკითხველი დაინახავს, რომ ჩვენ ფართოდ ვსარგებლობთ მნიშვნელოვანი შედეგებით, რომელიც სხვა მკვლევართ აქვთ მიღებული, და განსაკუთრებით უახლესი კომპენდიებით, რომელიც ჩვენს განკარგულებაში იმყოფებოდა. ავტორი, თბილისი. 5/XI. 1940
  • წინასიტყვაობა
  • კარი პირველი. ფსიქოლოგიის შესავალი
    • ფსიქოლოგიის საგანი და ამოცანა
      • 1. მეტაფიზიკური ფსიქოლოგია
      • 2. ემპირიული ფსიქოლოგია
      • 3. ბიჰევიორიზმი
      • 4. ემპირიზმისა და ბიჰევიორიზმის ძირითადი შეცდომა
      • 5. ფსიქიკურისა და ფიზიკურის ურთიერთობის პრობლემა
      • 6. ფსიქიკურის ობიექტურობა
      • 7. ფსიქოლოგიის საგანი
      • 8. ფსიქოლოგიის ამოცანა
    • ფსიქოლოგიის მეთოდები
      • თვითდაკვირვება
      • სხვათა დაკვირვება
      • ექსპერიმენტი
    • ცნობიერების მოვლენათა კლასიფიკაცია
      • 1. კლასიფიკაციის სიძნელე
      • 2. ძველი კლასიფიკაცია
      • 3. ელემენტარული პროცესების კლასიფიკაციის ცდები
      • 4. შტუმფის კლასიფიკაცია
    • ფსიქიკური პროცესების შუალობითი ხასიათი
      • 1.ფიზიკურის ფიზიკურზე ზემოქმედების უშუალობა
      • 2 .„უშუალობის თეორია“ ფსიქოლოგიაში
      • 3. უშუალობის თეორიის კრიტიკა
      • 4. მთლიანი სუბიექტი, როგორც ამოსავალი ცნება ფსიქოლოგიაში
    • კარი მეორე. პიროვნების ბიოლოგიური საფუძვლები
      • წინასწარი შენიშვნები
      • კონსტიტუციის მოძღვრება
      • შინაგანი სეკრეცია
      • ნერვული სისტემა
      • ლოკალიზაციის მოძღვრება
    • კარი მესამე. განწყობის ფსიქოლოგია
      • განწყობა
        • 1. მიზანშეწონილობის პრობლემა: მექანიციზმი და ვიტალიზმი
        • 2. მიზანშეწონილების პრობლემა: განწყობა
        • 3. განწყობა და ადამიანი
        • 4.განწყობის ცნება ბურჟუაზიულ ფსიქოლოგიაში
        • 5. განწყობის სუბიექტური ფაქტორი
        • 6. განწყობის ობიექტური ფაქტორი
        • 7. განწყობის ცნების მცდარი გამოყენება
      • ფიქსირებული განწყობა
        • 1. ფიქსირებული განწყობის ცნება
        • 2. ფიქსირებული განწყობის ილუზიები
      • განწყობის ზოგადი ფსიქოლოგიისათვის
      • განწყობის დიფერენციული ფსიქოლოგიისათვის
      • განწყობა პათოლოგიურ შემთხვევებში
        • 1. განწყობა და პათოლოგია
        • 2. განწყობა შიზოფრენიის დროს
        • 3. განწყობა ეპილეფსიის დროს
        • 4. განწყობა ისტერიის შემთხვევებში
        • 5. ჯანმრთელობის გაუმჯობესება და განწყობა
      • კარი მეოთხე. ემოციურ განცდათა ფსიქოლოგია
        • ემოციური განცდები
          • 1. ცნობიერების მუშაობის უკიდურესი ეტაპები
          • 2. ემოციური განცდის შედარებითი პრიმიტიულობა
          • 3. ემოცია და გრძნობა – ვიწრო მნიშვნელობით
        • გრძნობა
          • 1. გრძნობის დამოუკიდებლობის საკითხი
          • 2. ელემენტარული გრძნობების ძირითადი რომელობები
          • 3. გრძნობათა კლასიფიკაცია
        • ემოცია და მისი კლასიფიკაციის ცდები
          • 1. გრძნობა და ემოცია
          • 2. ემოციის ძირითადი კლასები
        • ემოციურ განცდათა რომელობითი დახასიათება
          • 1. სუბიექტურობა
          • 2. პოლარული ხასიათი
          • 3. პოლუსების ასიმეტრიულობა
          • 4. ემოციური მდგომარეობის ერთიანობა
          • 5. ამბივალენტობა
        • ემოციური განცდის გრადუალური დახასიათება
          • 1. ინტენსივობა
          • 2. ექსტენსიობა
          • 3. სიღრმე
          • 4. გრძნობის ხანიერობა
          • 5. ემოციურ განცდათა გრადუალური განსხვავებულობის ქვალიტატური ხასიათი
        • ემოციური განცდა და სხეული
          • 1. გრძნობა და გამომხატველი მოძრაობა
          • 2. ემოცია და გამომხატველი მოძრაობა
          • 4. ემოციის ფიზიოლოგიური საფუძვლები
        • ტემპერამენტი
          • 1. ტემპერამენტის ცნება
          • 2. ტემპერამენტის ტიპოლოგია
        • კარი მეხუთე. ქცევის ფსიქოლოგია
          • იმპულსური ქცევა
            • 1. ცოცხალი არსება და ვიტალური მოთხოვნილება
            • 2. ვიტალური მოთხოვნილება და ქცევა
            • 3. მომსახურება როგორც ქცევის ცალკე ფორმა
            • 4. იმპულსური ქცევა და მომსახურება
            • 5. შრომა და მოთხოვნილება
            • 6. შრომა და ნებელობა
          • ნებელობა
            • 1. ცნების ზოგადი განსაზღვრება
            • 2. ნებელობის სხეულებრივი საფუძვლები
          • ნებელობის აქტის შესრულება
            • 1. ნებელობის პერიოდები
            • 2. ნებისმიერი ქცევის მიმდინარეობა
            • 3. დეტერმინაციის ტენდენციის და კვაზი-მოთხოვნილების თეორიები
            • 4. განწყობა როგორც შესრულების საფუძველი
          • გადაწყვეტილების აქტი
            • 1. ნებელობის განცდის ფენომენოლოგია
            • 2. გადაწყვეტა განწყობის შეცვლის განცდაა
          • ნებელობის სიმტკიცის საკითხი
            • 1. ნებელობის სიმტკიცის საფუძველი
            • 2. ნებისყოფის სიმტკიცის ექსპერიმენტალური შესწავლის ცდები
            • 3. ნებელობა და პერსევერაცია
            • 4. განწყობა და ნებისყოფის სისუსტე
          • მოტივაცია – ნებელობის აქტის წინა პერიოდი
            • 1. ამ პერიოდის შესწავლის მნიშვნელობა
            • 2. ამ პერიოდის აზრი
            • 3. არჩევანი და მოტივი
            • 4. ფიზიკური ქცევის ცნება
            • 5. მოტივის ცნება ფსიქოლოგიაში
            • 6. მოტივის ფუნქცია
            • 7. მოტივი და მაღალი მოთხოვნილებები
            • 8. მოტივაცია და განწყობა
            • 9. ნებისმიერი და იმპულსური ქცევა
            • 10. ნებელობის აქტიურობა
            • 11. ნებელობის თავისუფლების პრობლემა
          • ნებელობის პათოლოგია
          • აქტივობის სხვა სახეები
            • 1. შთაგონების პრობლემა
            • 2. იძულება და მისი როლი ნებელობის გენეზისში
          • აქტივობის ონტოგენეტური განვითარება
          • ხასიათი
            • 1. ხასიათის ცნება
            • 2. მთელი და ნაწილობრივი ხასიათში
            • 3. გარემო და ხასიათი
            • 4. ხასიათის ტიპები
            • 5. შპრანგერისა და შტერნის კრიტიკა
            • 6. ტიპოლოგიის სხვა ცდები
          • კარი მეექვსე. აღქმის ფსიქოლოგია
            • აღქმის ელემენტარული პირობები და კანონზომიერებანი
              • 1. აღქმის რაობა
              • 2. გაღიზიანება
              • 3. გრძნობის ორგანო
              • 4. შეგრძნება
              • 5. შეგრძნების მომენტები
              • 6. ე. წ. „სპეციფიკური ენერგიის კანონი“
              • 7. ვებერისა და ფეხნერის კანონი
            • შეგრძნებათა ფსიქოლოგია
              • 1. შეგრძნების პრობლემა თანამედროვე ფსიქოლოგიაში
            • მხედველობა
              • 1. მხედველობის შეგრძნებათა ძირითადი რომელობანი
              • 2. ნეიტრალური ფერები
              • 3. სპექტრალური ფერები
            • სმენა
              • 1. ხმაური
              • 2. ტონი
            • გემო და სუნი
              • 1. სუნის შეგრძნება
              • 2. გემოს შეგრძნება
            • შეხების მოდალობანი
              • 1. შეხების შეგრძნება
              • 2. ტემპერატურის შეგრძნება
              • 3. ვიბრაციის შეგრძნება
              • 4. კინესთეტური შეგრძნება
              • 5. წონასწორობის შეგრძნება
              • 6. ორგანული შეგრძნება
            • შეგრძნებათა ინტერმოდალური ერთიანობა
              • 1. საკითხის დაყენება
              • 2. მეტყველების მოწმობა
              • 3. სინესთეზია
              • 4. ექსპერიმენტული საბუთები
              • 5. ინტერმოდალური ერთიანობის საფუძველი
            • აღქმა
              • 1. აღქმა
              • 2. აღქმის საგანი და შინაარსი
              • 3. საგნისა და შინაარსის ურთიერთობა
              • 4. აღქმის კონსტანტობის პრობლემა
              • 5. აღქმის კატეგორიალობის საკითხი
              • 6. გეშტალტის ცნება
              • 7. გეშტალტის ფაქტორები
              • 8. ფიგურა და ფონი
              • 9. გეშტალტთეორიის კრიტიკა
            • სივრცის აღქმა
              • 1. ნატივიზმი და გენეტიზმი
              • 2. სიდიდის აღქმა
              • 3. მესამე განზომილება
            • დროის აღქმა
              • 1. აწმყოს განცდა
              • 2. უმოკლესი აწმყო
              • 3. მაქსიმალური აწმყო
              • 4. რითმი
              • 5. ხანიერობის შეფასება
              • 6. ნატივიზმის საკითხი
              • 7. სენსორული შინაარსი
            • დაკვირვება
              • 1.„შეგრძნებათა აღქმა“
              • 2. დაკვირვება
            • აღქმის ონტოგენური განვითარება
              • 1. ადრეული ბავშვობა
              • 2. აღქმის შემდგომი განვითარება
              • 3. აღქმის სტრუქტურული განვითარება
            • კარი მეშვიდე. მნემური პროცესების ფსიქოლოგია
              • მნემური პროცესის უმარტივესი ფორმები
                • 1. მნემე
                • 2.ხანიერობა
              • უშუალო მეხსიერება
                • 1. უშუალო მეხსიერება
                • 2. უშუალო მეხსიერების მოცულობის საკითხი
              • ეიდეტური ხატი
                • 1. ეიდეტური ხატი
                • 2. ეიდეტური ხატის ტიპოლოგია
                • 3. ეიდეტიზმი როგორც პრიმიტიული ფენომენი
                • 4. ეიდეტური ხატის ტემპორალური თავისებურება
              • პერსევერაცია
                • 1. პერსევერაციის ცნება
                • 2. პერსევერაცია როგორც წარმოდგენა
              • ცნობა
                • 1. ცნობა და მოგონება
                • 2. ცნობა როგორც მეხსიერების დამოკიდებული ფორმა
                • 3. განმეორება როგორც ფაქტორი ცნობის
                • 4. ჩვეული და ნაცნობი
                • 5. ნაცნობობის რომელობა
                • 6. ნაცნობობის გრძნობა
                • 7. ცნობა და განწყობა
                • 8. ცნობის ილუზიები
              • წარმოდგენათა ასოციაცია
                • 1. წარმოდგენა
                • 2. წარმოდგენა და აღქმა
                • 3. ასოციაცია
                • 4. ასოციაციის კანონები
                • 5. ასოციაციის კანონთა რედუქცია
                • 6. რეინტეგრაციის კანონი
                • 7. ასოციაცია და განწყობა
                • 8. ასოციაციური მეხსიერება როგორც მეხსიერების დაბალი ფორმა
                • 9. რეპროდუქციის სიზუსტის საკითხი
              • აქტიური მეხსიერების ფორმები
                • 1. ნებისმიერი მეხსიერება
              • სწავლა და მოგონება
                • 1. ებინგჰაუსის მეთოდი
                • 2. სწავლა და მოგონება როგორც ნებისმიერი მეხსიერების ფორმები
              • სწავლა
                • 1. სწავლის ცნება
              • დასწავლის სისწრაფის ფაქტორები
                • 1. ნებელობა
                • 2. ინტერესი
                • 3. ფიზიოლოგიური ფაქტორი
                • 4. სენსორული ფაქტორი
                • 5. ინტელექტუალური ფაქტორი
              • დასწავლის „კანონები“
                • 1. დამახსოვრებული ერთეულის რიგში ადგილმდებარეობის კანონი
                • 2. ფუკოს კანონი
                • 3. გეშტალტიზაციის კანონი
                • 4. სწავლის ტემპი
                • 5. განმეორების ადგილმდებარეობის კანონი
                • 6. „ჰიპერფიქსაციის“ კანონი
                • 7. იოსტის კანონი
                • 8. მთლიანად სწავლის კანონი
              • დავიწყება
                • 1. დავიწყების ორი ცნება
                • 2. დავიწყების ფენომენოლოგია
                • 3. დავიწყების ძირითადი კანონი და დავიწყების მრუდე
                • 4. დავიწყების სხვა ფაქტორები
                • 5. დავიწყების დადებითი ღირებულება
              • მოგონება
                • 1. მოგონება
                • 2. მოგონების დათარიღების საფუძველი
                • 3. მოგონების აწმყოზე დამოკიდებულება როგორც მისი ფაქტორი
                • 4. ობიექტური და სუბიექტური წარსული
                • 5. აწმყოს განცდის გავლენა წარსულზე
              • ჩვენების ფსიქოლოგია
                • 1. კვლევის მეთოდები
                • 2. ჩვენების ფსიქოლოგიის პრაქტიკული მნიშვნელობა
                • 3. ჩვენების ფსიქოლოგიის მთავარი შედეგები
                • 4. შეცდომის ფაქტორები
              • მეხსიერების თეორიები
                • 1. ორი თეორიული საკითხი
                • 2. კვალის თეორია
                • 3. მიულერის თეორია
                • 4. ასოციაციის თეორია
                • 5. განწყობის თეორია
                • 6. დარწმუნებულობის საფუძველი
              • მეხსიერების დაავადებანი
                • 1. ჰიპერმნეზია
                • 2. ჰიპომნეზია
              • მეხსიერების ონტოგენეტური განვითარება
                • 1. ცნობა
                • 2. უშუალო მეხსიერება
                • 3. ასოციაციური მეხსიერება
                • 4. სწავლა
                • 5. მოგონება
              • კარი მერვე. აზროვნების ფსიქოლოგია
                • აზროვნება
                  • 1. აღქმა და აზროვნება
                  • 2. აღქმისა და აზროვნების განსხვავება
                  • 3. გაკვირვება როგორც აზროვნების აქტუალიზაციის პირობა
                  • 4. დეტერმინაციის ტენდენცია
                  • 5. აქტიურობა
                  • 6. ტრანსპოზიცია
                • პრაქტიკული აზროვნება
                  • 1. კელერის ცდები
                  • 2. „ცდისა და შეცდომის თეორია“
                  • 3. „გარდასვლის განცდის“ თეორია
                  • 4. ანთროპოიდის აზროვნების საკითხი
                  • 5. პრაქტიკული აზროვნება
                  • 6. მომსახურება და პრაქტიკული აზროვნება
                • ხატოვანი აზროვნება
                  • 1. ხატოვანი აზროვნება
                  • 2. მეტყველება და ხატოვანი აზროვნება
                  • 3. საგნის აზროვნება
                  • 4. ხატოვანი აზროვნება და მიმართებათა ასახვა
                • ცნებითი აზროვნება
                  • 1. ასოციაციონიზმი აზროვნების ფსიქოლოგიაში
                  • 2. აზრი როგორც არათვალსაჩინო განცდა
                  • 3. ცნებითი აზროვნება და თვალსაჩინო შინაარსი
                • ა. ცნება
                  • 1. აზრი და თვალსაჩინოება
                  • 2. ცნება და ზოგადი წარმოდგენა
                  • 3. ცნების შემუშავების პროცესი
                  • 4. ცნების გაგება
                • ბ. მსჯელობა
                  • 1. მსჯელობის რაობა
                  • 2. მიმართების აღქმა და მსჯელობა
                  • 3. დარწმუნებულობის პრობლემა
                • გ. დასკვნა
                  • 1. დასკვნა
                  • 2. დასკვნის პროცესი
                • აზროვნების განვითარება ონტოგენეზში
                  • 1. აზროვნების განვითარების პირობები ფილოგენეზსა და ონტოგენეზში
                  • 2. ინტელექტუალური ინტერესის განვითარების ძირითადი პერიოდები
                  • 3. ცნებითი აზროვნების განვითარება
                  • 4. დაწყებითი სკოლის პერიოდი (8–10 წ.)
                  • 5. ცნება საშუალო სკოლის დასაწყის წლებში (11–13 წ.)
                  • 6. ბოლო საფეხური სასკოლო ასაკში (14–17 წ.)
                • კარი მეცხრე. ყურადღების ფსიქოლოგია
                  • ყურადღება
                    • 1. რა არის ყურადღება
                    • 2. ყურადღება როგორც აქტი
                    • 3. ყურადღების სახეები
                  • ყურადღების თვისებები
                    • 1. ყურადღების ინტენსივობის საკითხი
                    • 2. ყურადღების მოცულობა
                    • 3. ყურადღების განაწილების საკითხი
                    • 4. ყურადღების ტემპორალური თვისებები
                  • ყურადღების პროცესის მიმდინარეობა
                    • 1. მოთხოვნილება, როგორც ყურადღების ძირითადი ფაქტორი
                    • 2. პასიური ყურადღების ფაქტორები
                  • ნებისმიერი ყურადღების ფაქტორები
                    • 1. ნებისყოფა როგორც ფაქტორი
                    • 2. ნებისმიერი ყურადღების შუალობითი ხასიათი
                    • 3. მოლოდინი
                  • ყურადღების გავლენა
                    • 1. აქტივობის გაცხოველება როგორც ყურადღების ძირითადი ეფექტი
                    • 2. სენსორული აქტივობა
                    • 3. ყურადღების გავლენის საკითხი სენსორული შინაარსების ინტენსივობაზე
                    • 4. ყურადღების გავლენა მოტორულ აქტივობაზე
                    • 5. ყურადღების გავლენა მეხსიერებასა და ინტელექტუალურ ოპერაციებზე
                    • 6. ყურადღება და გრძნობა
                  • ყურადღება და ორგანიზმი
                    • 1. ყურადღება და ორგანიზმი
                  • ყურადღების პათოლოგია
                    • 1. ცნობიერების სინათლის პათოლოგიური დაქვეითება
                    • 2. ყურადღების აშლილობის ტიპები
                    • 3. ცნობიერების დავიწროება
                  • ყურადღების განვითარება ონტოგენეზში
                    • 1. ყურადღების მოცულობა
                    • 2. ყურადღების კონცენტრაცია
                    • 3. ყურადღების დინამიკურობა
                  • კარი მეათე. წარმოსახვის ფსიქოლოგია
                    • წარმოსახვა
                      • 1. წარმოსახვა
                      • 2. მეხსიერებისა და ფანტაზიის წარმოდგენა შინაარსის მხრივ
                      • 3. მეხსიერებისა და ფანტაზიის წარმოდგენის საგანი
                      • 4. რეპროდუქციული ფანტაზიის საკითხი
                      • 5. ფანტაზიის აზრი და მიზეზი
                      • 6. ფანტაზიის შემოქმედებითი მუშაობის თეორიები
                      • 7. ფანტაზიის წარმოდგენა როგორც სიმბოლო
                    • პასიური ფანტაზია
                      • 1. პასიური ფანტაზია
                      • 2. ფანტაზია აღქმაში
                      • 3. ფანტაზია მეხსიერების პროცესში
                      • 4. ოცნება
                      • 5. სიზმარი და მისი თავისებურებები
                      • 6. სიზმრის მასალა
                      • 7. სიზმრის თეორია
                    • აქტიური ფანტაზია
                      • 1. მხატვრული შემოქმედება
                      • 2. შრომა და მხატვრული შემოქმედება
                      • 3. დამოკიდებული მხატვრული შემოქმედება
                      • 4. მხატვრული ფანტაზიის მასალა
                      • 5. შემოქმედების პროცესი
                      • 6. „მხატვრული ნიჭიერება“
                    • ფანტაზია ონტოგენეზში
                      • 1. ბავშვის სინამდვილე
                    • თამაში
                      • 1. თამაშის სინამდვილე
                      • 2. თამაში როგორც თავისებური ფანტაზიის პროდუქტი
                      • 3. თამაშის თეორიები
                    • ფანტაზიის შემდგომი განვითარება
                  • ბოლოსიტყვაობა
                  • ბიბლიოგრაფია