კალათა

დეტალურად

წინამდებარე ტომი ქრონოლოგიურად XIII-XVIII საუკუნეების ისტორიას მოიცავს. პირობითად მას გვიანი შუა საუკუნეები შეიძლება ვუწოდოთ.XIII საუკუნის მსოფლიო ისტორიის განვითარების ხასიათს ორი დიდი მოვლენა განაპირობებდა: დასავლეთში ჯვაროსნული მოძრაობა, აღმოსავლეთში კი ერთ-ერთ უდიდეს და უსასტიკეს დამპყრობთა - მონღოლთა გამოჩენა და მოქმედება. ორივე ეს მოვლენა სხვადასხვა ფორმით საქართველოსაც შეეხო.ჩვენი ქვეყნის ამ პერიოდის ცხოვრება თანადროული მსოფლიოს ისტორიის ნაწილია: აქაც ბატონობს ფეოდალური ურთიერთობების ევროპული მოდელი, აქაც ადგილი აქვს რენესანსული კულტურისა და სულიერი ცხოვრების არსებობის ფაქტს, რამაც შემდგომში გაცილებით ლაღად გაშალა ფრთები აგრესიულ მოძალადეთაგან ნაკლებად შეწუხებულ ევროპაში.განსახილველი პერიოდის საქართველოს ისტორია არის ქართველი ხალხის პერმანენტული ბრძოლა დიდი თუ პატარა, აშკარა თუ ფარული აგრესორების წინააღმდეგ - შეურიგებელი, თავგანწირული ბრძოლა ეროვნების, კულტურის, სოციალურ-ეკონომიკური მახასიათებლებისა და რწმენის დასაცავად.
  • ყდა
  • თავფურცელი
  • წინათქმა
  • თავი I. ლაშა-გიორგის მეფობა
    • კონფლიქტი დიდგვაროვნებთან
    • რინდები
    • საგარეო პოლიტიკური ვითარება
  • თავი II. მონღოლთა ვინაობა და მათი პირველი ლაშქრობა საქართველოში
    • მონღოლთა საზოგადოებრივი წყობა და სამხედრო ორგანიზაცია
    • მონღოლების პირველი ლაშქრობა საქართველოში
  • თავი III. რუსუდანის გამეფება და ჯალალ ედ-დინის შემოსევები
    • საქართველო ჯალალ ედ-დინის შემოსევების წინ
    • გარნისის ბრძოლა
    • თბილისის აღება
    • ხვარაზმელების ბრძოლები საქართველოს დასაპყრობად
    • ჯალალ ედ-დინის დაღუპვა. მისი ლაშქრობების შედეგები
    • რუმელი თურქების შემოსევა სამხრეთ საქართველოში
  • თავი IV. საქართველოს დაპყრობა მონღოლთა მიერ
    • მონღოლთა ლაშქრობის დაწყება
    • ქართველ დიდებულთა პოზიცია
    • ევროპასთან და რუმთან დაკავშირების ცდა
    • ქოსე-დაღის ბრძოლა
    • რუსუდანის დაზავება მონღოლებთან
  • თავი V. მონღოლური მმართველობის შემოღება საქართველოში
    • საქართველოს დროებითი ადმინისტრაციული მოწყობა და კოხტასთავის შეთქმულება
    • დავით გიორგის ძის ურდოში გაგზავნა და საქართველოს მეფის დამტკიცების საკითხი
    • ორმეფობა საქართველოში და 1249 წლის აჯანყება
  • თავი VI. საქართველოს აღწერა მონღოლთა მიერ და მონღოლური საგადასახადო სისტემა. დავით ულუს აჯანყება
    • მონღოლთა მიერ დაპყრობილი ქვეყნების აღწერა
    • ილხანთა სახელმწიფოს წარმოქმნა და ბრძოლა დასავლეთ საქართველოს დასამორჩილებლად
    • დავით ულუს აჯანყება
  • თავი VII. კვლავ ორმეფობა და დავით ულუს შერიგება მონღოლებთან
    • მდგომარეობა დასავლეთ საქართველოში
    • დავით ულუს შერიგება მონღოლებთან
    • ბრძოლა ოქროს ურდოსა და ილხანებს შორის და საქართველო
  • თავი VIII. მეფე დემეტრე II თავდადებული სადუნ მანკაბერდელი
    • დემეტრე II-ის მოღვაწეობა
    • დემეტრე II-ის თავგანწირვა
  • თავი IX. საქართველო XIII საუკუნის ბოლოს
    • მეფე ვახტანგ II, დავით ნარინის ძე
    • დავით VIII-ის გამეფება
    • დავით VIII-ის აჯანყება ყაზან ყაენის წინააღმდეგ
    • მონღოლთა ბრძოლები დავით VIII-ის დასამორჩილებლად
  • თავი X. საქართველო XIV საუკუნის პირველ ნახევარში. გიორგი ბრწყინვალე
    • მრავალმეფიანობა XIV საუკუნის დასაწყისის საქართველოში. გიორგი V-ის ერთპიროვნული გამეფება
    • ოსთა განდევნა შიდა ქართლიდან. საქართველოს ერთიანობის აღდგენა
    • საქართველოს გათავისუფლება მონღოლთა ბატონობისაგან და ქვეყნის მმართველობის მოწესრიგება
    • ეკონომიკა
    • საგარეო-პოლიტიკური ურთიერთობანი
  • თავი XI. საქართველო XIV საუკუნის მეორე ნახევარში. თემურლენგის შემოსევები
    • გიორგი V ბრწყინვალის მემკვიდრეები
    • თემურ-ლენგი
    • თემურ-ლენგის პირველი და მეორე ლაშქრობა საქართველოში
    • თემურ-ლენგის მესამე და მეოთხე შემოსევა საქართველოში 1394 წელს
    • თემურ-ლენგის მეხუთე და მეექვსე შემოსევა საქართველოში შვიდწლიანი ლაშქრობის დროს
    • თემურ-ლენგის მეშვიდე ლაშქრობა. ზავის დადება
    • თემურ-ლენგის მერვე ლაშქრობა
  • თავი XII. საქართველო XV საუკუნის პირველ ნახევარში
    • გიორგი VII და კონსტანტინე I
    • ალექსანდრე I (დიდი)
    • აღდგენითი სამუშაოები. ეკლესიის მდგომარეობა
  • თავი XIII. საქართველო XV საუკუნის შუა წლებში
    • ვახტანგ IV. გიორგი VIII-ის მეფობის პირველი პერიოდი
    • კონსტანტინოპოლის დაცემა და თურქ-ოსმალთა წინააღმდეგ კოალიციური ლაშქრობის მოწყობის ცდა
  • თავი XIV. საქართველოს სამეფო-სამთავროებად დაშლის სოციალურ-ეკონომიკური და პოლიტიკური პირობები
    • საქართველოს ეკონომიკური მდგომარეობა XV საუკუნეში
    • ცვლილებები საზოგადოებრივი კლასების მდგომარეობაში. ყმა-გლეხთა ექსპლუატაციის ზრდა
    • სათავადოთა სისტემის აღმოცენება
  • თავი XV. საქართველოს დაშლა სამეფო-სამთავროებად
    • შინაფეოდალური ბრძოლა XV საუკუნის 60-იანი წლების საქართველოში და მისი შედეგები
    • კახეთის დამოუკიდებელი სამეფოს წარმოქმნა და იმერეთი XV საუკუნის 60-იანი წლების ბოლოსა და 70-იანი წლების დასაწყისში
    • ცვლილებები კახეთის სახელმწიფოებრივ წყობილებაში
  • თავი XVI. აყ-ყოინლუს თურქმანთა შემოსევები
    • უზუნ-ჰასანის ლაშქრობანი საქართველოში
    • საქართველოს საშინაო-პოლიტიკური ვითარება XV საუკუნის 70-80-იანი წლების მიჯნაზე და იაყუბ-ყაენის შემოსევები
    • საქართველოს დაშლის იურიდიული გაფორმება
  • თავი XVII. ქართული სამეფო-სამთავროების საგარეო პოლიტიკური ურთიერთობანი XV საუკუნის ბოლოს
    • ქართული სამეფო-სამთავროების საგარეო-პოლიტიკური კურსი XV საუკუნის ბოლოს
    • ურთიერთობა რუსეთთან
    • ურთიერთობა დასავლეთ ევროპასთან
  • თავი XVIII. ქართული კულტურა XIII-XV საუკუნეებში
  • თავი XIX. ქართლის სამეფო XVI საუკუნის პირველ მეოთხედში
    • დავით X-ის გამეფება. ბრძოლა იმერეთისა და კახეთის შემოტევის წინააღმდეგ
    • სამხედრო-ადმინისტრაციული რეფორმები ქართლში
    • ავ-გიორგის დამარცხება და ბრძოლა კახეთის დაუფლებისათვის
    • თელეთის ბრძოლა და თბილისის აღება შაჰ ისმაილის მიერ
    • ქართლის გათავისუფლება ყიზილბაშთაგან და დავით მეფის ბერად აღკვეცა
  • თავი XX. იმერეთის სამეფო და სამცხე-საათაბაგო XVI საუკუნის პირველ ნახევარში
    • ოსმალთა შემოტევის დაწყება
    • ბაგრატ მეფის ბრძოლა სამცხის დაუფლებისათვის
    • ბაგრატ იმერთა მეფის შინაპოლიტიკური ღონისძიებანი
  • თავი XXI. ქართლის ბრძოლა დამოუკიდებლობისათვის XVI საუკუნის 40-50-იან წლებში
    • შაჰ თამაზის პირველი ლაშქრობა ქართლში
    • შაჰ თამაზის მეორე ლაშქრობა
    • შაჰ თამაზის მესამე ლაშქრობა (1551 წ.)
    • შაჰ თამაზის მეოთხე ლაშქრობა
    • ქართლი ამასიის ზავის შემდეგ. გარისის ბრძოლა
    • ქართლის ბრძოლის მნიშვნელობა
  • თავი XXII. სიმონის მეფობის პირველი პერიოდი
    • მარცხი ციხედიდთან. შაჰის კარის ახალი პოლიტიკა
    • ფარცხისის ბრძოლა და სიმონ მეფის დატყვევება
  • თავი XXIII. კახეთის სამეფო ლევანის მეფობის დროს
    • კახეთის სამეფო კარის საგარეო პოლიტიკა XVI საუკუნის 50-იან წლებამდე
    • კახეთის სამეფო ამასიის ზავის შემდეგ. ურთიერთობა ირანთან
    • კახეთის საშინაო მდგომარეობა XVI საუკუნეში
  • თავი XXIV. ირან-ოსმალეთის მეორე ომი და საქართველო
    • ქართული სამეფო-სამთავროები ირან-ოსმალეთის მეორე ომის წინ
    • ირან-ოსმალეთის მეორე ომის დასაწყისი და საქართველო
    • ახალციხის საფაშოს დაარსება
    • ქართველი ხალხის ბრძოლა ოსმალო დამპყრობლების წინააღმდეგ სიმონ მეფის მეთაურობით
    • კახეთის შესვლა რუსეთის მფარველობის ქვეშ
  • თავი XXV. საქართველო XVI საუკუნის ბოლოს
    • ქართლის ბრძოლა ოსმალო დამპყრობლების წინააღმდეგ XVI საუკუნის 90-იან წლებში
    • სამცხე-საათაბაგოს ინკორპორაცია თურქ-ოსმალთა მიერ
  • თავი XXVI. ქართველი ხალხის ბრძოლა უცხოელ დამპყრობთა წინააღმდეგ XVII საუკუნის პირველ მესამედში
    • ირან-ოსმალეთის ახალი ომი და ქართლ-კახეთის სამეფოები
    • ტაშისკარის ბრძოლა
    • შაჰ აბასის შემოსევები საქართველოში
    • ქართლ-კახეთის აჯანყება და ყიზილბაშთა გაწყვეტა მარტყოფში
    • მარაბდის ბრძოლა
    • ბაზალეთის შინაომი და გიორგი სააკაძის მარცხი
    • თეიმურაზ I ბაზალეთის ომის შემდეგ
    • დასავლეთი საქართველო და სამცხე-საათაბაგო XVII საუკუნის პირველ მესამედში
  • თავი XXVII. აღმოსავლეთ საქართველოს პოლიტიკური ვითარება XVII საუკუნის 30-50-იან წლებში
    • კომპრომისი ირანისა და ქართლის ურთიერთობაში. როსტომ ხანის გამეფება
    • ბრძოლა თეიმურაზსა და როსტომ ხანს შორის
    • ურთიერთობა რუსეთთან. როსტომის მეფობის ბოლო წლები
    • სახალხო აჯანყება კახეთში 1660 წელს
  • თავი XXVIII. დასავლეთ საქართველო XVII საუკუნის 30-50-იან წლებში
    • ფეოდალური შინაომები. ლევან II დადიანი
    • დასავლეთ საქართველო ლევან II დადიანის გარდაცვალების შემდეგ
  • თავი XXIX. ვახტანგ V და საქართველოს გაერთიანების ცდები. ფეოდალური ანარქია დასავლეთ საქართველოში (60-90-იანი წლები)
    • ვახტანგ V შაჰნავაზი
    • მდგომარეობა დასავლეთ საქართველოში და იმერეთის შემოერთების ცდა
    • ქართლ-კახეთი XVII საუკუნის ბოლოს
    • იმერეთი და სამცხე XVII საუკუნის ბოლოს
  • თავი XXX. მმართველობის სისტემა და აპარატი
    • საქართველოს სამეფო-სამთავროებში XVI-XVII საუკუნეებში
    • ცენტრალური მმართველობა
    • ადგილობრივი მმართველობა
  • თავი XXXI. ქართული კულტურა XVI-XVII საუკუნეებში
    • განათლება
    • მხატვრული ლიტერატურა და ხალხური სიტყვიერება
    • ხელოვნება
  • თავი XXXII. საქართველო XVIII საუკუნის პირველ მეოთხედში
    • კავკასიის სოციალურ-ეკონომიკური და კულტურული ცენტრი
    • ვახტანგი VI-ის პირველი ნაბიჯები ქართლის სამეფოს სათავეში
    • სამეურნეო ხასიათის ღონისძიებები
    • სახელმწიფო და სამართლის საკითხების მოწესრიგება
    • ერის სულიერი კულტურის ამაღლება
    • ვახტანგ VI და საქართველოს ისტორია
    • ვახტანგ VI და ქართული კულტურა
    • ქვეყნის გაერთიანების საკითხის იდეოლოგიური მომზადება
    • ქართლის ტახტის დაკავების საკითხი
    • ევროპაში სულხან-საბა ორბელიანის ელჩობის მიზნები
    • ვახტანგის მიერ რჯულის ფორმალური შეცვლის პოლიტიკური მიზანი
    • საგარეო ორიენტაციის შეცვლა
    • ვახტანგ VI-ის ღონისძიებები ქართლის ტახტის დაკავების შემდეგ
    • კახეთის შემოერთების ცდა
    • პეტრე I და საქართველოს გაერთიანების პრობლემა
    • ირანის საშინაო ვითარება XVIII საუკუნის დასაწყისში
    • პეტრე I და ვახტანგ VI ერთობლივი მოქმედების გეგმა
    • გაერთიანებული ლაშქრობის ჩაშლა. ქართველთა მდგომარეობის გართულება
    • გამაერთიანებელი პოლიტიკის მარცხი
    • ვახტანგ VI-ის პოლიტიკური კურსის შეფასება
  • თავი XXXIII. დასავლეთ საქართველო XVIII საუკუნის პირველ ნახევარში
    • ზოგადი მიმოხილვა
    • გიორგი VI-ის გამეფება იმერეთში
    • მეფე ალექსანდრე V
    • ალექსანდრეს ცდები ქვეშევრდომთა ფაქტობრივად დასამორჩილებლად
    • ალექსანდრეს ძმის გიორგის იმერეთში გამეფება
    • სამხრეთ საქართველო XVIII საუკუნეში
  • თავი XXXIV. აღმოსავლეთ საქართველოს გაერთიანება
    • ოსმალთა ბატონობა ქართლ-კახეთში
    • ყიზილბაშობის აღდგენა აღმოსავლეთ საქართველოში
    • მოძრაობა ირანელ დამპყრობთა წინააღმდეგ
    • თეიმურაზ II კახეთის ტახტზე
    • თეიმურაზის და თამარ დედოფლის საშინაო პოლიტიკა
    • ქართლში კახ პოლიტიკოსთა პოზიციების განმტკიცება
    • საამილახვროს შემოერთება
    • თეიმურაზ II ქართლის ტახტზე
    • ქართლ-კახეთის ფაქტობრივი გაერთიანების დასრულება
  • თავი XXXV. ქართლ-კახეთის საშინაო და საგარეო მდგომარეობა XVIII საუკუნის შუა ხანებში
    • ქართლ-კახეთის ძალაუფლების განმტკიცება და გაფართოება
    • ქართულ-სომხური სახელმწიფოს შექმნის სურვილები
    • საქართველოს ბარში მთიელთა ჩამოწოლის პროცესი და მისი შედეგები
    • ქართული სამღვდელოების სამისიონერო მოღვაწეობა ჩრდილოეთ კავკასიაში
    • ლეკთა საკითხის სირთულეები
    • რუსეთში 1752 წლის ელჩობის მომზადება. ქართველთა გეგმები
    • რუსეთის მდგომარეობა და განწყობა ამიერკავკასიის საქმეების მიმართ
    • წინააღმდეგობა ელჩობაში
    • ქართლ-კახეთის გაერთიანების იურიდიული აღიარების და მემკვიდრეობის საკითხი
    • ბაქარ ვახტანგის ძის ცდები ქართლის სამეფოს მემკვიდრეობის აღსადგენად
    • ქართლ-კახეთის გაერთიანების სამართლებრივი ცნობის პრობლემა
    • ურთიერთობა ამიერკავკასიის პოლიტიკურ ერთეულებთან
    • ლეკთა შემოსევების ხასიათი, მათ წინააღმდეგ ბრძოლის მეთოდები
    • ქართლ-კახეთის განადგურების გეგმის ჩაშლა. მჭადიჯვრის ბრძოლა
    • ყვარლის ციხის გმირული დაცვა
  • თავი XXXVI. აღმოსავლეთ საქართველოს პოლიტიკური მდგომარეობა XVIII საუკუნის 60-70-იან წლებში
    • ქართლ-კახეთის მემკვიდრეობის საკითხი
    • მეფე თეიმურაზის რუსეთში ელჩობის საკითხი
    • საქართველოს საშინაო სირთულეები ელჩობის წინ
    • ელჩობის გამგზავრება და რუსეთის პოზიცია
    • ელჩობის ჭეშმარიტი მიზნები
    • თეიმურაზის გარდაცვალება. ელჩობის შედეგები
  • თავი XXXVII. ქვეყნის სოციალურ-ეკონომიკური განვითარების ხასიათი XVIII საუკუნეში
    • ტრადიციები
    • ვაჭრობა
    • მანუფაქტურის ტიპის საწარმოების გაჩენა
    • სახელმწიფო და კერძო, შედარებით მსხვილი, საწარმოების მოწყობის ტენდენცია
    • ზრუნვა სოფლის მეურნეობის და გლეხთა მდგომარეობის გაუმჯობესებაზე
    • ცვლილებები სამხედრო და სახელმწიფო წყობაში
    • დასავლეთ საქართველოს სოციალურ-ეკონომიკური მდგომარეობა
    • ქვეყნის განვითარების წინააღმდეგობრიობა
  • თავი XXXVIII. რუსეთ-თურქეთის 1769-1774 წლების ომი და საქართველო
    • სოლომონ I
    • „ტყვეთა სყიდვის“ აკრძალვა
    • რუსეთთან ურთიერთობის განახლება
    • ქართლ-კახეთის ღონისძიებები საქართველოს გაერთიანების მოსამზადებლად
    • პაატა ბატონიშვილის შეთქმულება
    • ქართლ-კახეთის პოზიცია რუსეთ-თურქეთის ომში მონაწილეობასთან დაკავშირებით
    • რუსეთ-თურქეთის 1769-1774 წლების ომი და ქართველ პოლიტიკოსთა გეგმები
    • ერეკლესა და ტოტლებენის შეხვედრა. რუსთა პირველი ღონისძიებები
    • რუსეთის იმპერიის საბოლოო მიზნების გამჟღავნება
    • 1772 წლის ელჩობა რუსეთში
    • ქართლ-კახეთის დიპლომატიური ნაბიჯის არსი
    • ერეკლესა და სოლომონის შეთანხმება და ახალციხეზე გალაშქრების ცდა
  • თავი XXXIX. ვითარება საქართველოში რუსეთ-თურქეთის ომის დამთავრების შემდეგ. დასავლეთ და აღმოსავლეთ საქართველოს გაერთიანების ცდა
    • თურქეთის და ირანის მდგომარეობა
    • საქართველოსა და რუსეთს შორის ურთიერთობის გაციება
    • ქართლ-კახეთის საგარეო ორიენტაციის კორექტირების ცდა
    • ცვლილებები დასავლეთ საქართველოსადმი თურქეთის დამოკიდებულებაში
    • მხარეთა ინტერესები
    • რუსეთის, იმერეთის და ირანის პოლიტიკოსთა კონტრზომები ქართლ-კახეთისა და ოსმალეთის შეთანხმების საპასუხოდ
    • ორ ქართულ სამეფოს შორის ურთიერთობის უკიდურესი გამწვავება
    • ბესარიონ გაბაშვილის ელჩობა ირანში. კოალიცია ერეკლეს გამაერთიანებელი ღონისძიებების წინააღმდეგ
    • ალექსანდრე ბაქარის ძე იმერეთში და ერეკლეს საწინააღმდეგო ბრძოლის დაწყება
    • რუსეთის გააქტიურება
  • თავი XXXX. საქართველოში რუსეთის ექსპანსიის გაძლიერება. 1783 წლის ხელშეკრულება
    • რუსეთსა და თურქეთს შორის ურთიერთობის გამწვავება
    • რუსეთის ინიციატივა მფარველობითი ხელშეკრულების გაფორმების თაობაზე
    • ტრაქტატის გაფორმება. მისი მნიშვნელობა
  • თავი XXXXI. ქართლ-კახეთის სამეფო რუსეთის იმპერიის „მფარველობაში“ (1784-1787 წწ.)
    • იმერეთის სამეფოს საკითხი
    • გეორგიევსკის ტრაქტატი და თურქეთი
    • ტრაქტატი და მაჰმადიანური გარემოცვა
    • მზადება გენერალური შეტევისთვის
    • ომარ ხანის შემოსევა საქართველოში
    • რუსეთ-თურქეთის ომი და ვითარების რამდენადმე განმუხტვა
  • თავი XXXXII. დასავლეთი და აღმოსავლეთი საქართველო 80-90-იან წლებში. ქვეყნის გაერთიანების საკითხის დაყენების არსი
    • ერეკლესა და ფათალი ხანის კავშირი
    • სოლომონის და ერეკლეს 1784 წლის შეთანხმება
    • ვითარება იმერეთში სოლომონ პირველის გარდაცვალების შემდეგ
    • სოლომონის და ერეკლეს შეთანხმება საქართველოს მომავალი გამგებლის თაობაზე
    • დავით გიორგის ძე იმერეთის სამეფოს სათავეში
    • იმერეთის მდგომარეობა და დაინტერესებულ საგარეო ძალთა პოზიცია
    • მეფე ერეკლეს აქტიური პოლიტიკა იმერეთში
    • დასავლეთ და აღმოსავლეთ საქართველოს შეერთების საკითხის დაყენება
    • იმერელ ფეოდალთა ჭეშმარიტი მიზნები
    • კონფედერაციული გაერთიანების შესახებ
  • თავი XXXXIII. აღა-მაჰმად ხანის 1795 წლის თავდასხმა
    • ქართლ-კახეთის საშინაო მდგომარეობა შემოსევის წინ
    • მერყეობის ტენდენცია საგარეო ორიენტაციაში
    • ქართლ-კახეთში ერეკლეს პოლიტიკისადმი უკამყოფილების ზრდა
    • ზომები მოახლოებული საფრთხის წინ
    • გულგრილობა და ღალატი ქართლ-კახეთში
    • აღა-მაჰმად ხანის გეგმები
    • ქართველთა წინასაბრძოლო თათბირი სტრატეგიის კორექტირებისთვის
    • პანიკა ქალაქში
    • დაპირისპირებულ მხარეთა განლაგება
    • ერეკლეს ცდები ჯარის შესამატებლად
    • სპარსთა შეტევა
    • თბილისის აოხრება
    • სპარსელთა უკუქცევა
    • რუსი ხელისუფლების ცდები სპარსელთა „დასასჯელად“
    • რუსის ჯარის უკან გაწვევა
    • სპარსელთა ხელმეორედ თავდასხმის საშიშროება
    • ქართლ-კახეთის მეფის სიკვდილი
    • დასაფლავება
  • თავი XXXXIV. ქართული კულტურა XVIII საუკუნის მეორე ნახევარში
    • განათლება
    • მეცნიერება
    • ბეჭდვითი საქმის განახლება
    • ფილოსოფიური და სამართლებრივ-პოლიტიკური აზრი
    • მხატვრული ლიტერატურა
    • ხელოვნება
  • თავი XXXXV. გიორგი XII-ის მეფობა
    • გიორგი მეფე მფარველის ძიებაში
    • რუსეთის გეგმები საქართველოს მიმართ. მფარველობის ახალი ტრაქტატი
    • ვითარება ახალი ტრაქტატის გაფორმების შემდეგ
    • ურთიერთობა ბატონიშვილებს შორის. სპარსეთის პოზიცია
    • სპარსელთა თავდასხმის საშიშროება
    • რუსეთთან კავშირის გაღრმავება. სუვერენიტეტის დათმობა
    • ახალი ხელშეკრულება რუსეთსა და საქართველოს შორის
    • ახალი ხელშეკრულება რუსეთთან და საზოგადოებრივი აზრი
    • ქვეყანაში შექმნილი ვითარება
    • მჭადიჯვრის (ნიახურას) ომი
    • გიორგი მეფის უკანასკნელი დღეები
    • ქართლ-კახეთის სამეფოს გაუქმების დასრულება
    • ქართლ-კახეთის რუსეთთან შეერთების თაობაზე პავლე I-ის მანიფესტის გამოცხადება
    • დავით ბატონიშვილი დამპყრობთა სამსახურში
    • ახალი იმპერატორის მოჩვენებითი ლიბერალიზმი და „სამართლიანობა“
    • საქართველოს დელეგაცია პეტერბურგში და მისი აზრის სრული იგნორირება
    • მანიფესტის გამოქვეყნება
  • ილუსტრაციები 1.
  • ილუსტრაციები 2.
  • რუკები
  • სქოლიო