კალათა

დეტალურად

კავკასიის ხალხთა ფოლკლორი (ნაწილი პირველი)

კრებული

გამომცემლობა კავკასიური სახლი

პოეზია მცირე პროზა ფოლკლორი

წიგნში თავმოყრილია „კავკასიური ფოლკლორის“ სერიაში 1995-2007 წლებში „კავკასიური სახლის“ მიერ გამოცემულია 19 წიგნი. აქ წარმოდგენილია კავკასიის ხალხთა ზეპირსიტყვიერების საუკეთესო ნიმუშები. მართალია, იგი ამომწურავი ვერ იქნება, მაგრამ მკითხველს წარმოდგენას შეუქმნის კავკასიელთა სულიერ სიახლოვეზე, რაც მათ ფოლკლორში მსგავსი თემებისა და სიუჟეტების არსებობით არის განპირობებული.ორ წიგნად. წიგნი პირველი.
  • ყდა
  • თავფურცელი
  • წინათქმა
  • ქართული ფოლკლორი
    • პოეზია
      • მზე, მთვარე და ვარსკვლავები
      • ლილე
      • მზე დაღმა ჩამავალია
      • მზე შინა და მზე გარეთა
      • შუქურვარსკვლავი
      • ლაზარე - წვიმის მომყვანი
      • ლაზარე - დარის მომცემი
      • ბინდისფერია სოფელი
      • * * * (წუთისოფელი ასეა)
      • წუთისოფლის სტუმრები ვართ
      • * * * („რა ვქნისა“ ციხე ავაგე)
      • * * * (სახლ გვიდგა საგონებელი)
      • * * * (ნეტა რო ჩემი სასახლე)
      • * * * (წუთისოფელი რა არი)
      • სიკვდილი და ობოლი
      • დალი
      • ბეთქილი
      • ლექსი ვეფხისა და მოყმისა
      • ქალსა ვისმე...
      • ჯარჯო
      • შვიდს ძმათა, მერვეს ბიძასა
      • გაზაფხულ იყო მაშინა
      • * * * (სამშობლოს არვის წავართმევთ)
      • ვაჟკაცი
      • ხოგაის მინდი
      • გამაგრდით, არხოტიონნო
      • * * * (კიდევაც დაიზრდებიან)
      • * * * (ვაჟკაცსა - გული რკინისა)
      • * * * (მტერო, დამჩაგრე, არ ვტირი)
      • * * * (სალ კლდეში ორბი ბუდობდა)
      • მთიელი
      • * * * (შავი ხარ შავსა ცხენს ზიხარ)
      • შემომეყარა ყივჩაყი
      • ვახტანგ მეფე
      • თამარ დედოფალი ვიყავ
      • ბატონიშვილ ერეკლესა
      • თავფარავნელი ჭაბუკი
      • * * * (იამა გშობა შობითა)
      • * * * (ხომალდში ჩავჯექ, ზღვას გაველ)
      • * * * (შენ, ჩემო დიდო იმედო)
      • * * * (ვერცხლისამც თასად მაქცია)
      • * * * (ნეტავი, მოვკვდე ხის ძირსა)
      • * * * (ქალმა თქვა: ნეტავ, მზე ვიყო)
      • მეფეო, შენსა გვირგვინსა
      • მაყრული
      • ლაზური მაყრული
      • იავნანა
      • * * * (იავნანა, ვარდო ნანა, იავნანინაო)
      • რკინის კარის შეხსნა
      • * * * (სიკვდილო, შვილი გაგიზარდე)
      • * * * (ღამეო, შენამც გენაცვლები)
      • * * * (დედილამ, შვილო, დედილამა)
      • * * * (დედაშენს რა აქვ სატირალი)
      • * * * (დავბერდი, ცრემლიც დამიბერდა)
      • * * * (მაჰკვდია, ბეჩაო იერემო)
      • * * * (ნეტავ მაქცია სიკვდილადა)
      • შაირები
      • კაფიები
      • ურმული
    • პროზა
      • ლერწმის ქალი
      • წიქარა
      • დედინაცვალი და გერი
      • მონადირის შვილი
      • მიწა თავისას მოითხოვს
      • ნაცარქექია
      • მელია და მწყერჩიტა
      • ამბავი ხელმწიფის შვილისა, ქალი რომ არ მისთხოვდა, სანამ ხელობას არ ისწავლიო
      • მეფის შვილობილი
    • ანდაზები
  • აბაზური ფოლკლორი
    • პოეზია
      • სოსრიყვა და ექვსი კაცი
      • სოსრიყვა და სოთრაში
      • სოსრიყვა და სოსრანფა
      • კტიმის, კტიშისა და კაკანას ამბავი
      • ქინას ქალი მინათი
      • წარაკუჟვი
    • პროზა
      • აინიჟვფა
      • მზისა და მთვარის ასული
      • ქალების წყალობა
      • საიქიოდან მოსული კაცი
      • სამი ძმის სამი სახედარი
      • ქონება და ჭკუა
      • მერცხალი და ქალები
    • ანდაზები
  • ადიღურ-ჩერქეზული ფოლკლორი
    • პოეზია
      • ძველი ადიღეური სიმღერა
      • ყარაყაშყატაუ
      • დამალეი
      • გოშაღაღი
      • სიმღერა ოშნეუს ბრძოლაზე
      • შიბლეს ცეკვა
      • ფშიმაზითხა
      • სიმღერა აიდამირყანზე
      • ღირსეული დედის ორი ვაჟიშვილი
      • ლაბისპირელთა ტირილი
      • ჰათხის შვილის, მჰამეთ ღუაზას დატირება ცოლის მიერ
      • სათანაის მოთქმა
      • ადიიფ
      • ადიუჰ
      • რას იზამ, კარგო?
      • მაყრული
      • დედოფლის დალოცვები
      • საქორწილო სიმღერა
      • ცხენზე ჯდება ჩემი შვილი
      • მონადირის სიმღერა
      • პირველი ხნულის გავლებისას სათქმელი დალოცვა
      • კალოური
      • თელის ჩივილი
      • ნანა
    • პროზა
      • ავყია ფში
      • როგორ წაიყვანეს სალაშქროდ ყმაწვილი ანდემირყანი
      • თქმულება ანდემირყანზე
      • როგორ მოახდინეს სასწაული შუმახო შოჯენმა და ხარციჟმა
      • შოყოთლი
      • გუდაბერდი
      • ყუიცუყო და ინიჟი
      • დაუშჯერჯი და მაზითლი
      • ყარბეჩი
      • კაცი, რომელმაც ჭკუა იყიდა
      • ბესლანუყოს ცოლი
      • როგორ იხსნა მეზობელმა მეზობელი გაჭირვებისგან
      • ფშერიხიჟაცე
      • ამბავი იმისა, თუ როგორ მოინდომეს ნართებმა ზეცამდე მიეღწიათ
      • სოუსირიყოს დაბადება
      • როგორ მოკლეს სასრუყო
      • ბუ
      • როგორ გააკეთა პირველად თლეფშმა ნამგალი
      • რატომ ჩერდება მზე საღამოობით
      • ვინ უფრო ადრე თვრება
      • ასი მართალი სიტყვა
    • აფხაზური ფოლკლორი
      • პოეზია
        • აჟვეიფშაას სიმღერა
        • ხმით ნატირლები
        • ცოლის ნატირალი
        • * * * (დედაჩემო, დედაჩემო, ოჩამჩირეს უნდა გამგზავნონ)
        • ურმული
        • აბათაა ბესლანი
        • სალუმან ბღაჟბა
        • ლაშქრული
        • ქალ-ვაჟის გაბაასება
        • ზარმაცი ქალი
        • * * * (ყოყლოჩინაა, საკუთარ თავზე შეყვარებული)
        • მამლაყინწას სიმღერა
      • შელოცვები
        • ავი თვალისა
        • წითელასი
        • გველის ნაკბენისა
      • პროზა
        • აწანები
        • რიწა
        • გველი, მერცხალი და ხოჭო
        • რატომ არ კლავენ საძბები გველს
        • რატომ ყმუიან მგლები
        • აბრსკილი
        • როგორ მოსწყვიტა სასრიყუამ ცას ვარსკვლავი
        • როგორ იქცა ვაჟად ხელმწიფის ქალი
        • მონადირე და დევების და
        • მიცვალებულისთვის სიკეთის მქნელი
        • ქალიშვილი, რომელმაც მზე შეაჩერა
        • ქალის სიყვარული
        • ხარის გაზრდილი ბიჭი
        • ქურდობაც მრავალნაირია
        • მატყუარა და მართლის მთქმელი
        • რომელს გვეკუთვნის?
        • თანხმობა
        • როგორ გაიყო ორმა ძმამ ქონება
        • აფხაზი და ეშმაკი
      • ანდაზები
    • უბიხური ფოლკლორი
      • სასრიყვას სიკვდილი
      • ბერიკაცი და დევი
      • აიდემირ ხანი
      • გლეხის შვილი
      • სამი რჩევა
      • კაცი, რომელმაც ირჩია, ახალგაზრდობაში ყოფილიყო უბედური
      • მოხუცთა დახოცვის დასასრული
      • ყელწითელა
      • ქუშიკუ ბეგი
      • ქალის ჭკუა
      • დიღუ დიდარიყუს თავგადასავალი
      • დიდარიყუს ფილოსოფია
      • დიდარიყუს თურქული
      • დიდარიყუს მეგობარი
      • სალოცავად წასული დიდარიყუ
      • დიდარიყუ წისქვილში
      • დიდარიყუ, მისი ვალი და მოწმე
      • უბიხური ანდაზები და სიტყვის მასალა
    • ინგუშური ფოლკლორი
      • პოეზია
        • ჰაი, ჰალა, ჰალა
        • თესვისას...
        • ძველი ინგუშური სიმღერა
        • სიმღერა მოჩაყაზე
        • უშიშარი სოსი
        • ხარაჩოელი ზელიმხანი
        • * * * (ზელიმხანის მხედრები აღსდგნენო, ამბობენ)
        • ძველებური დალოცვის სიმღერა
        • გადასახლების დროინდელი სიმღერა
        • დის დატირება ძმაზე
        • დას დავავიწყდები
        • თანხმობის გარეშე გათხოვილი ქალწულის სიმღერა
        • ჭირხლით დაიფარაო
        • ქმართან გაყრილი ქალის სიმღერა
        • ქალწულის ნამღერი ვაჟისთვის
        • ნუ დარდობ, ვაჟკაცო
        • სიმღერა სატრფოზე
        • სიმღერა მერცხლების, ბეღურების
        • საღამოს ბინდივით
        • მთვარე რომ ილევა
        • მეზობლის ბაღიდან
        • მზის ამოსვლას
        • თეთრ კაბას ჩავიცვამ
        • ლურჯ ცაზე გუგუნით
        • ცაზე რომ მიფრინავს
        • დედამიწას რომ არტყია
        • შენი მოსვლის მოლოდინში
        • ძლიერ ქარში
        • გაზაფხულის თბილმა
        • სატრფოს
        • ღამის მნათობივით
        • მთის ჭიუხებში გაზრდილი
        • წუნია პატარძლის სიმღერა
        • მძახლობა
        • ქალიშვილისა და ჭაბუკის პაექრობა
        • სალამ-ქალამი
        • სახუმარო სიმღერა
        • ქალწულის სახუმარო სიმღერა
      • პროზა
        • როგორ გაჩნდნენ მზე, მთვარე და ვარსკვლავები
        • მზე და მთვარე
        • ალმასი და მონადირე მეთვითონ
        • ბარაქის მომტანი ჩიტი
        • როგორ გაჩნდა სოფელი ერზი
        • ჭაბუკი ბორღა და ქალიშვილი სუვი
        • ორი საფლავი
        • გიერგალ მეფე
        • შამილმა თქვა
        • ღირსება
        • ყველაზე ძნელი
        • ღირსება თუ შურისძიება
        • ჩა და ჩერბაჟი
        • მზე და მთვარე ვერ გაიყვეს
        • მეფეს მეფე რად უნდა?
        • ჯაჭვის პერანგს აღარ მოვქსოვ
        • ვინ დასახლდა პირველად ნესარ-ქერთში
        • დედის ხელი
        • კოჭლი თიმარი
        • ცაგენი
        • საბანქვეშ დაზრდილი ძმები
        • ლომ-ედალბი
        • კვალი არ გამოდის
        • როგორ მოატყუა კურდღელმა მგელი
        • ქორი და ყვავი
      • ჩეჩნური ფოლკლორი
        • პოეზია
          • * * * (იმ ღამეს ვიშვით, როცა ლეკვებს ყრიდა ძუ მგელი)
          • * * * (ღამეს გაჰყმუის ბექობიდან ეული მგელი)
          • * * * (ჰეი, ბიჭებო, ნუმც დავხოცილვართ)
          • * * * (მთის ფერდობებზე)
          • * * * (აგრემც მოგიკვდეს ჩემი თავი)
          • ჩორას სევდიანი სიმღერა
          • * * * (მინდორზე ალამს რომ ააფრიალებ)
          • დის ნატირალი ძმაზე
          • * * * (ხომ მაგარია რკინა-ფოლადი)
          • ირემი
          • * * * (როგორც მხარგაშლილ წიფელს სიო არ მოაკლდება)
          • * * * (ნუ იტყვი, ძმა არისო, ნუ იტყვი, და არისო)
          • * * * (ირგვლივ მთებია, - ასე უთხარი)
          • * * * (ნუ იტყვი, დღე ღრუბლიანიაო)
          • * * * (როგორ გავბედე)
          • * * * (სული რისთვის მიწრიალებს, ნეტავ)
          • * * * (ლოგინს მიჯაჭვული სნეული არა ვარ)
          • მარჟანა
          • * * * (წვიმა წამოვა და მიწა შეისრუტავს)
          • * * * (ნუ დაეშვები, მწუხრო ლამაზო, მზის მიდრეკისას ბინდი ნუ მოგაქვს)
          • * * * (შენ, ჰოგალაი, ჰოგალაი)
          • სიმღერა ქვრივის ვაჟიშვილსა და ქართველ ჭაბუკზე
        • პროზა
          • ფჰარმათი
          • ორეული
          • ნადირთა მფარველები
          • ნადირთა მწყემსი
          • თურს!
          • სოლსა სესქას ძის ამბავი
          • ღონიერი სოლსა
          • მგელი
          • სამი ძმა და გველეშაპი
          • სამი ძმის ამბავი
          • ამბავი სიყვარულისა
          • ჭკუის ხიდი
          • ქარისთვის ნათქვამი მადლობა
          • მცურავის ნათქვამი
          • სესქა სოლსას ოინები
        • დარგუული ფოლკლორი
          • პოეზია
            • დარგუელებზე
            • სულთან-ახმედი
            • მამაცი ბეკბულათი
            • ყუმუხელი ჭაბუკი და აზაინელი ქალი
            • გაყიდული მესედუ
            • კუბაჩელი ბიჭის ამბავი
            • ყალა-ყორეიშელი ქალი
            • ორი მეგობარი
            • მურთუზა ალი და მესედუ
            • მშვენიერი ბიქას ამბავი
            • ნადირ შაჰი და ხარტუმი
            • მუჭალები
            • შამილი
            • სიმღერა ერმოლოვის ლაშქრობაზე
            • სულეიმანის და
            • * * * (ცხელი ტყვია მოგხვდეს)
          • პროზა
            • ოქროს ფული
            • ზილპიპიპი
            • იღბალი
            • რწყილი
            • ქუნი-ხუნულ
            • აბულის შეხვედრა გოლიათებთან
            • იშბინა ხავა
            • კვიბილისის შურისძიება
            • რაც არ უნდა თქვათ...
            • ოჰ, რა ცუდი იქნება...
            • ისმაილის ძროხა
            • გუბდენი და თემური
            • დღისით სიბრმავე, ღამით ჯოჯოხეთი
            • აიდემირის ხმალი
            • ალი-სულთანის ოინები
            • მუგეელი და კუბაჩელი
            • ძუნწი ბუზი
            • ფრთხილი კურდღელი
            • როგორ ჭამდნენ ყურძენს
            • სცადეთ და დამაცდენინეთ
            • ჩამოდი, ლურჯსახიანო!
            • ვინ გითხრა?
          • ლაკური ფოლკლორი
            • პოეზია
              • ლალურ-ბაი
              • შენ საით?
              • კაჭკაჭი
              • დასუნსულობს მინდვრის თაგვი
              • ციკნის გამოცანა
              • ბავშვის ბანაობა
              • ჩანგის სიმღერა
              • გლახის ნამღერი
              • მარტო მივიდოდი და
              • შენი ორთავ თვალის მშვილდი
              • მოდის სიყვარული
              • სისხამ დილაზე
              • მხოლოდ ყლუპი
              • წყაროს პირას
              • დილით ტყეში წავალ
              • მე თვითონ ვარ დამნაშავე
              • მომპარე
              • ავი ენით
              • მე რა ვუყო?
              • ჭანგა
              • თუკი თვით ჩანგი ტირის
              • ენძელა
            • პროზა
              • გუგურჩი
              • ზაზა, ლამაზი ძროხუნა
              • ჯადოსნური ჭა
              • მშვენიერი ფერია
              • ბაცულაი და კაცულაი
              • იზაგურის ქოში
              • სულელი მგელი
              • ნართი - არწივები
              • მზე-ღმერთი
              • არინი და ბარხ-ხუ
            • ანდაზები
          • გამოყენებული ლიტერატურა
          • სქოლიო