ლექსები, პოემები (1954-2005)

დეტალურად

ლექსები, პოემები (1954-2005)

კალათაში დამატება ფგდფგდ

ანოტაცია
სარჩევი

ბესიკ ხარანაული გამორჩეული შემოქმედია თანამედროვე ქართულ პოეზიაში. მისი შემოქმედება არა მხოლოდ ქართული, არამედ მსოფლიო ლიტერატურული ტრადიციების ღირსეული მემკვიდრე და, ამავდროულად, ახალი, ნოვატორული მოვლენაა. ბესიკ ხარანაულის შემოქმედების სრული კრებული მოიცავს 1954-2005 წლებში შექმნილ ნაწარმოებებს – ლექსებსა და პოემებს. შეიძლება ითქვას, ეს არის დიდი პოეტის 50-წლიანი შემოქმედებითი მემკვიდრეობა.

თებერვალი, ივრის ჭალები
მე დავიბადე შემოდგომაზე
ქართლის გზებზე
* * * (შემოდგომაა, ბებოჩემო, ვრცელ ნახნავებში...)
* * * (ჩემი ბავშვები – გოგო და ბიჭი...)
ქალაქის პარკი
* * * (უცხო)
* * * (მუდამ, ყოველთვის, როცა ცხოვრებას...)
* * * ( სულ ერთ წუთს სევდა მოგვეძალება...)
* * * (ნეტავ ერთხელ ჩემს ღამეში...)
* * * (მშვიდად, მშვიდად იარე...)
ფშაური მზის ნაბიჯები
ატმის ხე ქარხნის ეზოში
* * * (ერთი შეხედე...)
* * * (მე გელი, გელი და მელანდები...)
* * * (არა იმიტომ ვამბობ მე „წინ“...)
მეგობარს
* * * (არის წუთები...)
გაზაფხულის ძახილზე
ფრაგმენტი
* * * (ჭრელი ხბო, როგორც პატარა ნიში...)
* * * (ყინვის, თოვლ-ქარის თეთრმა მწევრებმა...)
* * * (შენც გადაგიბირეს...)
ზამთრის ბანაკი
* * * (დღევანდელ დღეს...)
ოცი წლის შემდეგ
* * * (თავჩაქინდრული მიდის ჩემი ბებერი ცხენი...)
* * * (ყბები არ ეკარება ერთიმეორეს...)
* * * (წარსულის ტაბლას, უხვად გავსილს...)
გაზრდილა თიანეთი
გაზაფხულის მაცნე
* * * (მეჩვენება, თითქოს ხრიოკ ზეგანზე...)
ჩემო დედი
ხმამაღლა სათქმელი ლექსი
წვიმამ, ყველაფერმა...
კეთილი წამი
ხეიბარი თოჯინა
რა წერია სუფთა ქაღალდზე
წუთები და წამები

* * * (უთხარი, დედი, ამ მინდვრებსა და ამ მთა-გორებს...)
* * * (ო, რომ შემეძლოს კვლავ მარტო ვიყო...)
* * * (ერთი კახპა და ერთიც პოეტი...)
* * * (და თითქოს ცასაც კი სიამოვნებს...)
* * * (ოი, დადგება, ის დღე დადგება...)
* * * (პირველად რომ დაიბანს და დაივარცხნის ნაავადარი...)
* * * (მზერა მუდამ დადარაჯებულია...)
* * * (გაბედე, დედა, ჩვენი დაბადება, გამოგვაჩინე...)
* * * (მას, ვისაც მცირე ელდაც ჰყოფნის...)
* * * (რა გიხარია დეკემბრის ვარდო...)
* * * (ნეტავი სადმე შორ ვარსკვლავზე გადამასახლა...)
* * * (როცა მარტო ხარ, სულ მარტო ხარ...)
* * * (თქვენ მაინც სადღა გაქრით, სიზმრებო...)
* * * (ღალატის კიბეს რომ დაუყევი...)
* * * (შენ მაინც რაღას დახვალ ბერ-კუტო...)
* * * (მშვიდი ღამე ვარსკვლავიანი...)
* * * (სიცოცხლე...... როცა ესეც გაქრება...)
* * * (როგორ მოვაჩვენო თავი ამ ხალხს....)
* * * (და განა ბერს არ წარმოუთქვამს...)
* * * (ყველაფერი ასე დასრულდა...)
* * * (დედა ყველას გვაკლია, დედა...)
* * * (ეს იყო შარშან, ო, რა კარგია...)
* * * (ის იცინოდა, თან სახეზე ხელს იფარებდა...)
* * * (ის ჩადიოდა ამფითეატრის საფეხურებზე...)
* * * (უცხო აზრი შენს შესახებ...)
* * * (მე ისე არ დამავიწყდება...)
* * * (განწმენდის ჟამი რომ დაგვიდგეს...)
* * * (ნახეს კაცი, ერთი წამით რომ ისვენებდა...)
* * * (როცა დილის მზის...)
* * * (ბედნიერების წამო, რა ვქნა...)
* * * (ფსალმუნის მკითხველი სულს მოიბრუნებს...)
* * * (სამი გოგონა, სამი ვარდი, სამი ზარნიში...)
* * * (მე გახლავართ ჩემს გულზე ამხედრებული რაინდი...)
* * * (არა, არ მინდა, რომ ასე დაბერდეს...)
* * * (დავხუჭავ თვალებს...)
* * * (ჩემი გიორგი მარტოობის ხავსმა დაფარა...)
* * * (მას ახლა სძინავს...)
* * * (დედა – მარად გატრუნული...)
* * * (გადაიხსენი, ცავ, დამენახე...)
* * * (მთელი თვე რომ იწვე აქ თვალდახუჭული...)
* * * (და ახლა, როცა გავიფიქრე – ვიძინებ-მეთქი...)
* * * (გულახდილები რომ ხართ ხოლმე, არ დაგავიწყდეთ...)
* * * (ნეტავ ეს კაცი გამაბანებინა...)
* * * (ხანდახან მე ჩემს თავზე ვამბობ...)
* * * (როგორც შუა გზაში, როგორც შუა ხვნაში...)
* * * (უარი მითხრეს, როგორც ზარის „ნონ“...)
* * * (მე მითხრეს, რომ მოკვდა კაცი...)
* * * (ესაა ჩვენი ქართველობა!...)
* * * (იმ დღეებს რას ეუბნები, ჩემო სიხარულო...)
* * * (მღერის ვიღაცა უშნოდ...)
* * * (როგორ არ უნდოდა...)
* * * (როგორ დაიფუღუროებს ხოლმე ბუნება...)
* * * (და როცა ნახა იონამ ცოლი...)
* * * (ოი, საწყალო...)
* * * (ნისლს დაუძირავს მამკოდა...)
* * * (ვის ყოფნის იმის ვაჟკაცობა...)
* * * (რას ეძებდა ხელი ჩანთაში...)
* * * (მარადშერიგებულებივით გაყუჩებულან...)
* * * (მზეთუნახავი რომ ჩაკეტონ ცხრაკლიტულებში...)
* * * (ამ გაჩხიკინებულ გოგონებს რომ უყურებთ ცერად...)
* * * (მე იმას ვცდილობ, რომ როგორმე შევუნარჩუნო...)
* * * (როცა უმანკო ნაკადულის ხმა...)
* * * (მოულოდნელი მინდორი ტყეში...)
* * * (ისე მისხლტება ქალიშვილი გულარძნილ ბრბოში...)
* * * (მოწყენილი ვარ და ნაღვლიანი...)
* * * (ძალას, რომელსაც მის საწინააღმდეგოდ მივმართავთ ხოლმე...)
* * * (მათ გაიხურეს კარი, წავიდნენ...)
* * * (ო, როგორ მინდა გავექცე ყველას...)
* * * (შენი სიკვდილის ყველა მოსალოდნელი ვარიანტი რომ გამოთვალო...)
* * * (ვინ მოახერხებს...)
* * * (რატომღაც მე თქვენ ერთხელ მეჩვენეთ...)
* * * (ბესარიონ ხარანაული...)
* * * (ათასგან ვიყავ...)
* * * (დაე იქროლონ ამ დღეებმა...)
* * * (ამ ჩვრებს, რომლებსაც ხშირად ნახავთ ერთად მიგვილებს...)
* * * (შენ ოღონდ იყავ...... დანარჩენი ცხოვრებას ანდე...)
* * * (გამაგდეთ, გამაცილეთ, გამანიავეთ...)
* * * (– მოჰიკანო, – მიმართა ღმერთმა...)
* * * (სიტყვები, ყალბი და მატყუარები...)
* * * (იმ ოჯახში...)
* * * (რომ ავივსო გაზაფხულის სიმშვენიერით...)
ორი ორიენტირი
სირცხვილის შემდეგ
სიხარული
წლევანდელი გაზაფხული
გაზაფხულის კარი
შაშვი
დაბრუნება გაზაფხულზე
შარშანდელი გაზაფხული
დღეები უმანკოებია, როგორც ბავშვები
ლექსები
უთქმელობა
შეხება
ერთადერთი
სიცოცხლის ნება
კარტოფილის ამოღება
პოეტის ცხოვრება
მონატრება
მეტამორფოზა გადაიდო
ჩვენამდე
სიყვარული
პოეტი
მთას მიმავალი ბერის გაფრთხილება
გზის დალოცვა
სოფლის ჰაერი
ერთი ცოლის ერთი ქმარი
დეიდები და მამიდები
სურათები მაწანწალა ძაღლის გზაზე
რამდენ რაიმედ შეიძლება მოგიწიოს ყოფნა
სარკე
წრეში
მეზობელი
მწუხრის ზარების უსმენელად
მხოლოდ პურსა და წყალს ვენდობი
პერიფრაზი
ფანტაზია
ოცნება თიხისფერი ქალიშვილისთვის
აუცილებლობა
განდევნილობა
ეპიზოდი
მუდარა
მართლაც...
შეუძლებელი
ღამით
მოწმეების გარეშე
ყარყატი
მიძღვნა
დილის ცხრა საათი
მოხუცები ცირკში
ქენჯნა
ყურის ტკივილი, ბავშვი და დედ-მამა
უბნელი
აუღელვებელნი
მეგობრის წერილი ბავშვობის აგარაკიდან
მოღალატე ცოლები
სიჩუმე
სწავლების შედეგი
როდესაც მძინავს
უძლურება
შეხვედრა მომავალში
რატომ არ ფიქრობენ
არც მონაზონია და არც გათხოვილი
ორი მუშაკი
სიმართლე
ბრაზი
მამალი
ბებოჩემის გარდაცვალება
გაზაფხულის პირველი დღე
მიკარნახე, ანგელინა!
შინ
ერთი კაცი ასე იტყოდა
მარტოხელა საყვირი
უსურვილო
გატყუებენ
თაფლიანი ქილა
წრეზე ტრიალი
ყველაფერიც არაფერია
სოფლის საღამო
ბებერი ხე
* * * (რა ტკბილი არის შეცოდება...)
ბუღა
ძილისთვის
ნატვრიდან...
მიზეზის იქით
ძილისგატეხვა სოფელში
* * * (საით გაფრინდა ჩემი სახიდან...)
* * * (მე ვის ვუყვარდი?...)
პერანგი
დედა
* * * (სუყველას თითო რაღაც აკლდება...)
* * * (მობეზრებული სიგარეტი ნიავს თან გაჰყვა...)
* * * (ბევრი მტვერი მომაყარე...)
* * * (განა მარტო სიკვდილია...)
* * * (შე საწვიმარო ღრუბელო...)
* * * (გაძღომაც იყოს ნეტავი...)
ძაღლი ქვაფენილზე
ღამემ დაკარგა თავისი კანონები
სულმაც...
სხვადასხვა საქმე
* * * (მე ვაყოვნებდი...)
* * * (ეს ასეთი ცხოვრებაა, ჩემო ძვირფასო...)
* * * (რა საშინელი ჯალათობაა...)
* * * (რამდენი შუბლი გაპობილა...)
* * * (ხანდახან...)
* * * (ვარდისგან მხოლოდ ეკალი დარჩა...)
* * * (გულის სატკენია...)
* * * (ჩვენ ვიქექებოდით, ვიბრუნებდით ჯიბეებს...)
* * * (გოგოები ცალკე...)
* * * (ხმაურის ქვემოთ...)
* * * (მე მომიტანეს ყავა და კონიაკი...)
* * * (გიყვარდეს აბსტრაქციები...)
* * * (დიადებს...)
* * * (რაღაცა მეტი უნდა შეძლოს კაცმა...)
* * * (ხომ არის ჩვენშიაც...)
* * * (მე ავადა ვარ, მე სახლში ვარ, ლოგინში ვწევარ...)
* * * (ჩვენი კოცნები...)
* * * (ო, გამახსენეთ თავი, ძველო სიქველეებო...)
* * * (ყველა სიტყვა – დავიწყებული...)
* * * (მახსოვს...)
* * * (წადი თუ წახვალ, რა მოხდა...)
* * * (დღე კიდევ არა მიშავს რა...)
* * * (ვინა თქვა სიყვარულისა...)
სიტყვების უქონლობის გამო
სიმღერა

წუთები და წამები – 1986

* * * (განა ვაშლს კი მოსწყვეტდა კაცი...)
* * * (რა კარგი აღმოჩნდა ეს სიმარტოვე...)
* * * (– იცი, რას ვიზამ...)
* * * (ჯერ ჩვენ გვაკლია ბევრი წვიმა და ბევრი ქარი...)
* * * (ნეტავი კი შენ წყალი იყო...)
* * * (მაგას კი ამბობ...)
* * * (ჩემი ცოდნები ისე მცირეა...)
* * * (რა ძნელი არის...)
* * * (სიყვარულში მე ვისწავლე მხოლოდ ანბანი...)
* * * (და მინდა რომ მყავდეს...)
* * * (მარტოდენ სიკვდილმა იცის ჩემს შესახებ...)
* * * (ყველაფერზე „იმას“, ისწრებდა...)
* * * (ჩვენ გვქონდა იმის ბედნიერება...)
* * * (ცარიელი სასმისიდან სმა...)
* * * („ღმერთო“ – რომ მითქვამს...)
* * * (მე ხომ ის არა ვარ...)
* * * (არის ამქვეყნად ერთი მშრალი ადგილი...)
* * * (როგორ ჩქარობენ, გითხრან ყოველი...)
* * * (განა მეც ასე არ ვამჟღავნებ ჩემს თავს?...)
* * * (არ არსებობს ამქვეყნად ცოდვა...)
* * * (იყო გაზაფხული...)
* * * (რა ამოძრავებს დედამიწას ასე ფაქიზად...)
* * * (ვინა თქვა, რომ „ერთ ცის ქვეშ ვცხოვრობთ“...)
მეფე და რაინდი

წუთები და წამები – 1985

* * * (მძიმე ლოდს...)
* * * (როცა ადამიანი ხუცდება...)
* * * (ელოს მოგროვილი ვაშლი...)
* * * (ან ნაკელს მიიტანს კაცი სახლში...)
* * * (სულ რომ ასფალტით გადაგოზონ...)
* * * (აქ პეტრე ცხოვრობს...)
* * * (როცა საბოლოოდ დაასრულა...)
* * * (რა ძაღლივით ერთგული ხარ...)
* * * (– აბა, მიიწი, ჩემო კალიავ...)
* * * (ადამიანის...)
* * * (ვის უტოვებს...)
* * * (გახსოვს...)
* * * (ცეცხლში გადაუგდეს და...)
ვაჟა-ფშაველა ცხენით მიდის ჩარგლიდან თბილისში და გზად თავის ცოლს ებაასება
ყაჩაღი, სიყვარული და ეჭვები
სამტრედიის შლაგბაუმის გახსენება
სიყვარულის წარმოსახვანი
* * * (თუმც ამაოა ჩემი ლოდინი...)
* * * (უკვე აღარ ვტყუვდები...)
დაწერე და გაშორდი!
ტყუილია, თითქოს წყალი არ ისვენებდეს
* * * (თამაშში რომ გემალება ადამიანი...)
* * * (ამ ახალგაზრდა გოგოებს...)
* * * (ეჰ, ვინ გამოვა შენს დაძახილზე...)
* * * (მათი სიყვარულის გზა ისეთი ხანგრძლივი...)
* * * (იქ ჩემზე აღარ ლაპარაკობენ...)
* * * (ნახეტიალები მამა გვიან დაბრუნდა სახლში...)
სახალისოდ

„პერსონაჟები“

დაბრუნება
აგერა, მეოთხეც!
ერთადერთი ძახილი
უცხო
ნაძალადევი გართობა
ხმაური სიჩუმეში
ენდე შემთხვევითობებს... უცადე.
თიანეთი დაავიწყდათ!..
ნაფეხურებს უბეში ვერ შეიგროვებ
* * * (მათ – ქალს და მამაკაცს...)
* * * (ნეტავი იქ...)
მოკვდავის კეფა
სამაგიერო
გადამგლოვებელი ქვრივი
ცოლის ჩვენება
იავნანა პროვინციელი აქტივისტისთვის
ეს გაზაფხული
ყველაფერს უნდა, სიყვარულად იწოდებოდეს
„დება“
სიზმარი
* * * (სიზმარში გნახე, გეძინა...)
* * * (ღმერთო, ოდესმე...)
* * * (ჩემო მრავალშემცდარო...)
წყალი აწმყოსი
* * * (თქვენ მოიკითხავთ...)
წარსული მომავალისა
* * * (ჩვენი სიყვარული...)
* * * (როგორ ვიპარსებოდი...)
ვალი
დილიკო
* * * (– ეს კი ვიცოდი: ქვის ქვაზე დარტყმა...)
* * * (ერთიანად...)
* * * (არგანი არ უჭირავს ხელში...)
როგორც წყლის წვეთი – უკანასკნელ გადაჩეხვამდე
შეხორცების ლოდინში
* * * (ზოგი კაცი დაწერს – „ცეცხლი“...)
* * * (სიყვარული...)
* * * (როცა სულმაც...)
* * * (მე მენატრება...)
* * * (არა, გვერდით არ უნდა გამეხედა...)
გაზაფხული... წვიმა... სიყვარული...
ორი ტირილი
ორი სიცილი
* * * (ხუთჯერ დაარტყა...)
* * * (უთხარი შენს მეგობარს...)
მოცალეობის ჟამი
ჩემი მეგობარი ჩაი (ან ყავა)
კაცი – ნაპირი
დაე
პეპლები
* * * (მიყვარს ძებნა ისეთი რამის...)
კნუტები
მენაპირე ვარსკვლავი
შუადღის წიგნი
განმარტებანი
ფიქრში და სიზმარში
გიორგი
აგონიური – 1991
ხვედრი
მრავალწერტილი...
ხმა – ადამიანს
უკვე ძნელია, უკვე ბედია!
რაღაცა მაინც გულს დაგაკლდება
* * * (შენ, გადამფრენო ფრინველო...)
როგორც მონიკა
ისევ და ისევ, რა თქმა უნდა, ილაპარაკებ...
საგანი იკარგება თავის თავის ძებნაში
გზა
მე მინდა გიამბო შენ იმის შესახებ...
ეპიტაფიის ნაცვლად
ლევანს
საით მიდიან?
პირველ რიგში
ორი ქალი
ლეჩაქი
* * * (– ოჰ, დედავ...)
მე უშენოდ...
ცხოვრება ნაცხოვრებისა
ერთი – მეორის იყო ბადალი
ყოველი დილა გაზაფხულია
ფსევდო-ეპიტაფიაა
* * * (ო, რა ცოტა ხარ...)
ნანა, საქართველოს მიწავ!
საქართველოს მომავალს ველოდები
ღმერთო, ამას გთხოვ, საქართველო ხო გამთლიანდა?
რაცკი თვალი გავახილეთ
რა, ბესიკია, ქვეყანაზე, მარტო – ბოროტი?
გაზაფხულდა, საქართველო!..
მკვდრების სიმღერა
სად არიან შვილები, შვილები სად არიან...
შენია სული საქართველოსი
ტარიელსა ავუტირდი
„ასე წერა აღარ შეიძლება“
მიწა გაგაძღობს, მიწა გაგათბობს, მიწა დაგიფარავს
„მეძიეთ ჟოლებში“
კატა ფანჯრებს იქით
ნაკლულოვნები ეკიდონ ნავზე...
ჩემი მეზობელი დარდისაგან ცხოველი გახდა
სიზმარ-ცხადი
ეგ მუდამ ერთზე მეტია
ზამთრის სიმღერა
პრიალა ცოდვილი
დაინახე სხვად ვინც შენია
მივდივარ მსხვრევად ოცნებებისა...
ვარდით – ტყუილით
რომ ავდგე და წამოვიდე
სიმღერა
წითელი ვარდი სისხლისა
* * * (საქართველოში...)
შენ, შევარდენო, დედაო!
დამესიზმრება დედა
მადლიერება რადიოსადმი
* * * (როს გაიშალა გაზაფხული...)
უჭირს მიგელს
ღმერთს მე აქ ცოდვილი ვესაჭიროები
ვეფხისტყაოსანი ზღვაა და სიღრმეშია საშიში, ხოლო ნაპირზე ბავშვსაც თავისუფლად შეუძლია ირბინოს
* * * (ალუბლის ხევ...)
რაც არ ითამაშება, ის არც იცხოვრება
რაღაცა კვდება და იხრწნება ამ ზეიმშიაც
სახელშერქმევა ედემში
სიბერის მხარეს მარტოოდენ ანდაზებია
ანდერძს არ ემსგავსოს
ადამიანს სახელს არქმევს იდუმალი თავგადასავალი
რატომ ვაქებთ გონებას იქ, სადაც არ არის სიყვარული
მე ლუკმასაც კი დავეკითხები
და, აი, მე გავყიდე სახლი...
ცეცხლის დანთება თიანეთში
რაც მოიწყინე, მას თავიდან ვეღარ მოიწყენ
ვაი, ძმამკვდარსა დებსაო
რა იქნა ციხე მაგარი
მამის სიმღერა
* * * (ქალურ სინაზეს...)
კარგი წვიმა იმას უწვიმს
დერეფანი
ქარი ქალის მძერწავია
არ გიყვარდეს შვილო, მამა
პარკში, ნაძალადევში
თუ...
* * * (ზეცას ეწვდება მამალი...)
* * * (იქეცი დარდად...)
* * * (ჩემი სიკვდილით არ მოგკლავ...)
* * * (დედი, არა მყავს ქვეყნად არავინ...)
დედაბრის სიმღერა
იცან ანგელოზი სქოლიოზით
პაემანი
ტრიალებს დუმილში
* * * (ეს ვეფხვი არ არის...)
არ აიღო ფეხი, რომელიც დამადგი
* * * (ო, მალე და არასოდეს...)
რა ძნელია ეს ანბანი – მეცხრამეტე საუკუნე
უსინდისობაა, როცა სანთელი უაზროდ იწვის
ჯოხი
მომავლის ვარდებისთვის...
წიგნი ამბა ბესარიონისა
ორივ ფურცელი ცის და მიწისა